Bilindiği üzere; “Gelir Vergisi Kanunu’nun 23/1-8. maddesine göre; işveren hizmet erbabına iş yerinde veya müştemilatında yemek veriyorsa, bu şekilde çalışana sağlanan menfaat ücret olarak kabul edilmeyecektir. İşveren yemek verme hizmetini sağlayan bir işyeri ile anlaşarak orada yediriyorsa yemek bedelinin işveren tarafından doğrudan yemek veren işletmeye yapılması ve tutarının -2021 yılı için- 25 TL’sini (KDV hariç) aşmaması halinde, bu şekilde çalışana sağlanan menfaat yine ücret olarak kabul edilmeyecektir.” denilmektedir.
İşverenler ise personelinin yemek tercihlerini belli lokantalar ve onların menüleri ile sınırlandırmamak için, personele veya bir anlaşmalı lokantaya ödeme yapmak yerine, bu konuda personele tercih hakkı tanıyan yemek kartı veya yemek çeki dağıtan kuruluşlarla anlaşmakta, personel ise bu kuruluşların verdiği kartlarla istedikleri yerde istedikleri şekilde yemeklerini yemektedirler. Bu kartların yemek harcaması dışında kullanılmaması örneğin temizlik malzemesi alımında kullanılmaması ise kartı veren kuruluşun ve firmanın sorumluluğundadır
İşverenlerin, kanunda yazdığı gibi işyerinde yemek çıkartmak veya bir lokanta ile anlaşmak yerine istisna uygulamasında bu şekilde davranışının sebebi ise anılan yasa hükmünün uygulanmasına ilişkin idari anlayışı yansıtan 186 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği’dir. Çünkü Genel Tebliğ’de istisna uygulamasının koşulları aynen;
✓ “İşverenlerce yemek bedeli, doğrudan yemek verme hizmetini sağlayan veya bu işe aracılık eden kuruluşa ödenecek (hizmet erbabına ödenmeyecek),
✓ Yemek bedelinin fiilen çalışılan günlere ait bir günlük tutarı 100 bin lirayı (2021 için 25 TL)aşmayacak veya aşması halinde 100 bin liralık kısmı (2021 için 25 TL) istisnaya konu edilecek (fiilen çalışılmayan günler için de yemek bedeli ödenmesi halinde, bu ödeme istisna kapsamının dışında kalacak),
✓ Yemek bedeli faturası (götürü usule tabi olan mükellefler için gider pusulası), işveren adına düzenlenecektir. Ancak, faturaya veya gider pusulasına yemek yiyen hizmet erbabının adı ve soyadı ile yemek yediği gün sayısı bir liste halinde eklenecektir” şeklinde belirlenmiştir.
Ancak; İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 13.11.2020 tarih ve 62030549-120[23-2020/565]-E.843261 sayılı özelgesi ile firmaların, personellerinin yemek ihtiyacını karşılamak üzere yemek kartlarına yükledikleri yemek bedellerinin gelir vergisinden istisna olmadığına ilişkin görüş verildi.
Uygulama bu haliyle belirsizlik içermektedir. Belirsizlik durumunun kanun bazında netleştirilmesi veya tebliğ ile açıklığa kuvuşturulması gerektiği kanaatindeyiz.
Söz Konusu özelgeye yazımız ekinde ulaşabilirsiniz.
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı:62030549-120[23-2020/565]-E.843261
13.11.2020
Konu: Personele verilen yemek bedelinin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı.
a) 01/06/2020 tarih ve 1548180 sayılı özelge talep formu ve eki.
b) 09/07/2020 tarih ve 1983823 sayılı ek dilekçe.
c) 17/07/2020 tarih ve 2061252 sayılı ek dilekçe.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki dilekçelerinizde, her çeşit ticari malın perakende ticaretini yaptığınız, çalışanlarınıza iş yeri müştemilatında yemek vermediğiniz, çalışanlarınızın yemek ihtiyaçlarını gidermek üzere … Anonim Şirketi ile sözleşme imzaladığınız, bu sözleşmeye istinaden adı geçen şirketten …kart alarak personelinize verdiğiniz, personelinizin bu kartlara yüklenen bedel ile yalnızca hazır tüketim ürünleri (atıştırmalıklar, sandviç, dürüm, içecek, unlu mamüller, konserve ürünler, peynir, yoğurt, mevye-sebze vb.) satın alabildiği belirtilerek, şirketiniz tarafından personelinize verilen …kart’lara yüklenen yemek bedelinin, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi kapsamında gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
61 inci maddesinde, “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.”
23 üncü maddesinde, “Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden istisna edilmiştir:
8) Hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler (İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 8,00 TL’ yi (310 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2020 yılında uygulanmak üzere 23TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şarttır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakten yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir.)”
hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış olup fıkranın (1) numaralı bendinde, hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden Gelir Vergisi Kanununun 103 ve 104 üncü maddelerine göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Konuyla ilgili olarak 186 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 2/a bölümünde;
“Söz konusu istisna hükmünün uygulanmasında;
– İşverenlerce yemek bedeli, doğrudan yemek verme hizmetini sağlayan veya bu işe aracılık eden kuruluşa ödenecek (hizmet erbabına ödenmeyecek),
– Yemek bedelinin fiilen çalışılan günlere ait bir günlük tutarı 13,70 (2020 için 23 TL)’yi aşmayacak veya aşması halinde 13,70 (2020 için 23 TL)’lik kısmı istisnaya konu edilecek (fiilen çalışılmayan günler için de yemek bedeli ödenmesi halinde, bu ödeme istisna kapsamının dışında kalacak),
– Yemek bedeli faturası (götürü usule tabi olan mükellefler için gider pusulası), işveren adına düzenlenecektir. Ancak, faturaya veya gider pusulasına yemek yiyen hizmet erbabının adı ve soyadı ile yemek yediği gün sayısı bir liste halinde eklenecektir.
Bu şartlar çerçevesinde işverenlerce, hizmet erbabına civar lokantalar veya yemek verme hizmeti sağlayan kuruluşlar vasıtasıyla temin edilen, menfaatler vergiden istisna edilecektir.
Yemek bedelinin bir günlük tutarının 13,70 (2020 için 23 TL)’yi aşması halinde aşan kısım, ücret olarak vergilendirilecektir.
…” açıklaması yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, işveren tarafından hizmet erbabına yemek verilmesi suretiyle sağlanan menfaatler, Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesi kapsamında ücret olarak değerlendirilmektedir.
Diğer taraftan, çalışanlara yemek hizmetinin iş yeri veya müştemilatında verilmediği durumunda;
– Yemek bedelinin personele nakden ödenmemesi,
– Yemek bedelinin işveren tarafından, doğrudan yemek verme hizmetini sağlayan veya bu işe aracılık eden kuruluşa ödenmesi,
– Hizmet erbabına sağlanan yemek bedelinin fiilen çalıştığı günlere ait olması,
– İlgili yıl için belirlenen miktarla sınırlı olması,
kaydıyla, çalışanlara sağlanan bu menfaatler istisnaya konu edilebilmektedir.
Ayrıca, işverenlerce çalışanlara yemek çeki ve benzeri ödeme araçları verildiği durumlarda yemek çeki ve benzeri ödeme araçlarının münhasıran yemek hizmeti veren işletmelerde kullanılması market ve benzeri işletmelerde başka amaçlarla kullanılmaması ve çalışılan günler için belirlenen limitin aşılmaması kaydıyla anılan istisna hükmünden faydalanılması mümkün bulunmaktadır.
Buna göre … Anonim Şirketinin münhasıran yemek veren bir yer olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığından, şirketinizde çalışan personelin yemek ihtiyacını karşılamak üzere …kart’a yüklenen yemek bedellerinin, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) bendi kapsamında gelir vergisinden istisna edilmesi mümkün olmayıp gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
İmza
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
Kaynak: https://www.dunya.com/kose-yazisi/yemek-kartlarinda-buyuk-sorun/605899